Laurier in Nederland
Naamsvarianten
De naam LAURIER - LOUWERIER - LAUWRIER etc. moet door naamdragers vaak gespeld worden als anderen die naam
moeten opschrijven. Vaak gaat het dan nog niet goed. In het verleden is dat ook gebeurd.
Daardoor zijn er nu diverse vormen van de familienaam. Al deze vormen zijn in de loop der tijd ontstaan uit
dezelfde naam.
Deze oorspronkelijke vorm is LAURIER, geschreven op dezelfde manier als de soepgroente.
De naam is van Franse oorsprong en is in Nederland op twee manieren verbasterd: ten eerste op de Nederlandse
uitspraak en ten tweede op de Franse uitspraak. De Nederlandse uitspraak, Laurier, heeft geleid tot namen met AU
en OU en met de tussenvoeging van de letter W of de letters WE. De Franse uitspraak, Lorié, heeft geleid tot namen
met een O en met een E met een accent en zelfs LORJEE met een J.
In het verleden kwam het regelmatig voor dat iemand met verschillende namen werd vermeld. Dit had te maken met het
feit dat men vóór 1900 niet zo op de spelling lette: iedereen schreef het op zoals hij of zij het hoorde. Omdat
veel mensen ook niet konden lezen of schrijven moest degene die iets op moest schrijven het zelf maar uitzoeken.
Spellen was er dan al helemaal niet bij.
Zo komt het voor dat in één en dezelfde akte uit een archief meerdere spellingsvarianten voorkomen.
Dit is bijvoorbeeld het geval in een huwelijkakte uit Gouda van 23 februar1 1870. Het is de huwelijksakte van Maria
Louwerier (met O-U-W-E) en Maarten van den End. De broer van Maria, Dammes Louwerier is één van de getuigen.
In de hele akte wordt steeds de naam Louwerier met O-U-W-E geschreven. Onderaan de akte vinden we de handtekeningen
van de bruid, de bruidegom, hun ouders en de getuigen. Daarbij valt op dat Maria haar naam met O-U-W-E schrijft,
maar dat haar broer Dammus tekent met "D. Laurier" (met alleen A-U).
De oorspronkelijke vorm van de naam is dus LAURIER met alleen A-U. Uit de verschillende vormen die in de loop der
tijd zijn ontstaan valt af te leiden dat de oorspronkelijke uitspraak op zijn Frans is geweest. De oudst bekende
gegevens wijzen allemaal ook in de richting van Franse voorouders.
(naar de top)
Waren alle Lauriers Hugenoten ?
Het blijkt dat de oudste LAURIERs in Nederland Hugenoten waren. De Hugenoten waren Franse protestanten, die niet
langer in Frankrijk konden blijven omdat het protestantisme in Frankrijk verboden werd. We praten dan over de tijd
van de Tachtigjarige oorlog, die van 1568 tot 1648 duurde.
In tegenstelling tot Frankrijk was in de Nederlanden het protestantisme de officiële godsdienst. Veel protesstanten
trokken daarom vanuit Frankrijk en Wallonië richting Vlaanderen. Toen de katholieke Spanjaarden Antwerpen in 1585
weer veroverden, vluchtten ze nog verder naar het noorden en kwamen in Holland terecht. Met name Gouda en Leiden
waren plaatsen waar zich veel Hugenoten vestigden. Onder de Hugenoten waren dus ook enkele Lauriers. Ook nu nog
vinden we de naam Laurier in deze plaatsen.
De meeste families LAURIER in Nederland stammen van Hugenoten af,
hoewel het maar van een paar families bewezen kan worden. Voor de andere families zijn wel duidelijke aanwijzingen
aanwezig. Een paar families hebben de naam later gekregen (met name enkele Joodse gezinnen), maar daarop wil ik
hier nu niet ingaan, behalve voor de Friese Lauriers.
(naar de top)
Waar wonen/woonden de Lauriers
Sinds de eerste Lauriers zich in Nederland vestigden hebben ze zich over een groot deel van het land verspreid.
Tot voor kort vinden we de meeste Lauriers in een paar plaatsen. Dit zijn naast het reeds genoemde Gouda en Leiden
vooral plaatsen in Zuid- en Noord-Holland. Daarbuiten komen slechts enkele Lauriers voor. Een uitzondering hierop
is Nijmegen, waar sinds 1750 ook een familie gevestigd is. Na de tweede wereldoorlog vertrekken er veel Lauriers
naar andere plaatsen. Voor sommige andere plaatsen, zoals Haarlem, Amsterdam en Arnhem geldt dat er gedurende een
aantal jaren een familie Laurier gewoond heeft. In die plaatsen wonen nu geen grote aantallen Lauriers meer.
Doordat de mensen tegenwoordig niet meer zo aan één plaats gebonden zijn, vinden we de Lauriers nu in bijna alle
delen van het land. In het Noorden van het land komen we nog steeds vrijwel geen Lauriers tegen.
Het is misschien al duidelijk geworden dat er meer Lauriers in Nederland rondlopen dan je zou verwachten.
De volgende gegevens zijn het resultaat van een telling van alle telefoon-abonnees met een familienaam die van
LAURIER is afgeleid. Hiervoor zijn de telefoongidsen van heel Nederland van 1986 gebruikt.
De oorspronkelijke vorm (LAURIER met alleen A-U) nog steeds de meest voorkomende (57 keer). Daarna volgen LOUWRIER
(met O-U-W) met 40 keer, en LOURIER (met O-U, 30 keer). LAUWRIER met A-U-W komt 17 keer voor, LAUWERIER met A-U-W-E
14 keer en LOUWERIER met O-U-W-E 9 keer. De van de Franse uitspraak afgeleide namen zijn niet meegenomen in de telling.
In totaal zijn dit 163 telefoon-aansluitingen. Per aansluiting zijn er natuurlijk meerdere personen. Als we een
schatting maken van gemiddeld 2 personen per aansluiting zijn dat dus ruim 300 personen.
De volgende gegevens gaan wat verder terug in de tijd. Deze gegevens betreffen het aantal personen in 1947. Bij de
volkstelling die toen is gehouden zijn alle achternamen per plaats geteld. Deze aantallen zijn gepubliceerd.
Daaruit blijkt dat ook toen de oorspronkelijke naam (dus LAURIER met A-U) met 161 personen het meeste voorkwam.
LOUWRIER (met O-U-W) is ook nu tweede met 95 personen. Derde is hier de vorm LORIER (met een O, maar zonder U).
Deze vorm komt vooral in Zeeland voor. Daarna volgen LORIÉ en LORJÉ met 72 en 52 personen. LOURIER (met O-U) heeft
50 personen, LAUWRIER (met A-U-W) heeft er 39 en LAUWERIER (met A-U-W-E) en LOUWERIER (met O-U-W-E) hebben er elk
28. In totaal zijn dit 677 personen.
Om te schatten hoeveel Lauriers er in de vorige eeuw geweest zijn, zijn de akten van geboorte, van huwelijk en van
overlijden geteld. De plaatsen met de meeste akten was Gouda. Er werden in Gouda maar liefst 158 kinderen aangegeven
in de periode tussen 1811 en 1900. In totaal waren er 333 akten in Gouda.
Als tweede volgt Leiden met een totaal van 171 akten, gevolgd door Amsterdam met 119 en Rotterdam met 116 akten.
Nijmegen is de enige plaats buiten het westen van het land met meer dan 20 geboorten.
Om het gedeelte over de aantallen en plaatsen af te sluiten nog iets over de aantallen Lauriers in België. Ook nu
weer zijn de telefoongidsen gebruikt om de Lauriers te tellen. Het betreft de telefoongidsen van 1982-1983, maar
Brussel en de Belgische kust zijn niet meegeteld. Wat opvalt is dat er veel plaatsen in de omgeving van Gent staan
in het lijstje van de plaatsen met de meeste Lauriers. Ronse (Renait), dat op de grens tussen Vlaanderen en Wallonië
ligt, spant de kroon met 31 vermeldingen. De naam LAUWERIER (met A-U-W-E) komt in België het meest voor (30 keer).
Vervolgens komt LAURIER (met A-U)(met 29 keer). De naam DE LAURIER is de enige nog overgebleven vorm met een
voorvoegsel en komt in België nog regelmatig voor. Vroeger kwamen er meer vormen met een voorvoegsel voor,
maar de meeste vormen zijn in de loop der tijd verdwenen.
(naar de top)
Laurier in Gouda
Op 30 juni 1744 trouwen te Gouda Jan of Johannes Laurier en Anna Hoogeboom. Beiden zijn afkomstig uit Gouda, maar
het is niet bekend hoe oud ze waren. Uit dit huwelijk worden 5 zonen en 2 dochters geboren in de periode 1745-1760.
Drie van deze zonen, te weten Dirk, Jan en Anthonie, zorgen voor nageslacht. Uiteindelijk breidt deze familie zich
uit tot de grootste stam Lauriers. Het bijzondere bij deze familie is dat het een Rooms-Katholieke familie betreft.
De afstammelingen van Jan en Anna blijven zich in Gouda en de directe omgeving (m.n. Hazerswoude) vestigen.
De meeste leden van deze familie waren werkzaam als touwslagers en pijpmakers. De vrouwen waren vaak hekelster of
pijpmaakster.
(naar de top)
Laurier in Leiden
Op 16 mei 1706 trouwen te Leiden Gabriël Laurier en Francijn van de Wijngaard. Zij krijgen drie kinderen: Magdaleen,
Gabriël en Helena. Hun zoon zet het geslacht voort, waarbij de naam in de loop der tijd verbasterd wordt tot
Louwrier en Lauwrier. De familie blijft in Leiden wonen, met een enkele zijtak in Rotterdam en Hellevoetsluis.
Vóór 1600 komen er in Leiden enkele losse Lauriers voor. Tussen 1660 en 1760 komt in Leiden nog een familie Laurier
voor, afstammend van Moses Jacobsz van de Lauweriere en Anna van der Codde. Tussen 1700 en 1750 komt daarnaast nog
een derde familie voor, afstammend van een Jan Laurier. Deze laatste twee families zijn vermoedelijk verwant aan de
eerstgenoemde Leidse familie. Het onderzoek gaat voort...
(naar de top)
Laurier in Rotterdam
Op 16 oktober 1650 gaan in Zevenhuizen (bij Rotterdam) Pieter Abrahams Lauwerier en Maartje Ariens Verka
in ondertrouw. Hun drie zonen zetten elk het geslacht voort. Daarnaast hebben ze nog twee dochters gehad.
Ook deze familie verspreidt zich, maar over een beperkt aantal locaties: Rotterdam, Nederlandsch Indië en de
omgeving van Leiden. Ook in deze familie komt de verbastering Louwerier voor.
In Rotterdam vinden we nog een familie Laurier, die niet verwant lijkt te zijn met de hiervoor genoemde Rotterdamse
familie Lauwerier. In deze familie vinden we allerlei schrijfwijzen door elkaar.
Stamouder van deze familie is Frans Lauriers, die vanaf 1690 als vader van Tijs, Marijtje (lees: Marietje) en Willemijntje (lees:
Willemientje) wordt vermeld. Van deze familie zijn er in Rotterdam nog nakomelingen tot (in elk geval) in het begin
van de 20e eeuw.
(naar de top)
Laurier in Amsterdam
Amsterdam is voor de Lauriers altijd een tijdelijke vestigingsplaats geweest. We vinden daardoor wel veel
fragmenten in Amsterdam, maar een echte Amsterdamse familie Laurier is er niet. Tussen 1740 en 1850 bevonden er
zich Lauriers die afstammen van Claas Louwerier en Anna Rijken. Vanaf ca.1800 wonen er Joodse naamdragers Lourier,
afstammend van Joseph Lourier en Vrouwtje Meijer uit Duitsland. Deze Louriers hebben vermoedelijk de naam pas in
1811 aangenomen. Maar ook rond 1610 komen er al naamdragers de Lourier in Amsterdam voor, maar dat betreft
incidentele vermeldingen. Zie ook Laurier in Haarlem.
(naar de top)
Laurier in Haarlem
In Haarlem worden tussen 1754 en 1759 vier kinderen gedoopt van Jan de Laurier uit Limmen en Helena Spijk uit
Amsterdam. Nakomelingen komen tot begin 20e eeuw in Amsterdam en Rotterdam voor.
(naar de top)
Laurier in Nijmegen
Op 20 juni 1749 wordt de eerste vrouw van Kobus Lauwerier in Nijmegen begraven. Een jaar later, op 10 mei 1750
hertrouwt Kobus met Lijsbeth (lees: Liesbeth) Vonder. Uit het tweede huwelijk worden zeven kinderen geboren tussen
1751 en 1762, waarvan Gradus (geboren 1760) de stam voortzet. Twee zonen van Gradus zetten de
Nijmeegse stam voort, waarbij er twee hoofdtakken ontstaan: de familie Louwerier, die uitzwermt over Nederland
en Nederlandsch Indië en de familie Lauwerier die tot voor kort in Nijmegen gevestigd was. Ook deze familie
is over het algemeen Rooms-Katholiek.
(naar de top)
Laurier in Friesland
Op bevel van Napoleon moet iedereen een achternaam laten registreren. In het grootste deel van Nederland
betekent dit dat men vanaf 1811 een officiële achternaam heeft. In Friesland laten zo enkele personen
de achternaam Laurier registreren. Het is echter twijfelachtig dat men vóór 1811 ook deze
naam gebruikte. Er is geen enkele oudere akte gevonden waarin de betreffende personen met de naam Laurier
zijn aangeduid. De afstammelingen van deze personen vormen de Friese stam Lauriers.
(naar de top)
De Joodse familie Lorjé
In 1811 wordt de familienaam Lorjé aangenomen door de Joodse weduwe Johanna Michiels. Daarmee begint de Joodse stam Lorjé. De meeste gegevens van deze stam zijn afkomstig van wijlen Leo Becker uit Arnhem. Deze zijn gecombineerd met de gegevens die eerder verkregen waren van wijlen H.A. Lauwerier en Wim Lorjé en uit eigen onderzoek.
(naar de top)
Laatste wijziging: 3 maart 2007
